Bài viết cung cấp góc nhìn của ThS. Lương Dũng Nhân (Thạc sĩ Giáo dục) - Giám đốc Đào tạo Hệ thống Giáo dục ATY &amp; Đối tác Chuyên môn của iZi.community.

Hiện tại, có nhiều quan điểm trái chiều về văn hóa theo đuổi thần tượng của giới trẻ. Trong bài viết này, tôi muốn cung cấp cho quý độc giả những góc nhìn đa chiều và toàn diện hơn về hiện tượng này, cũng như cách người lớn chúng ta có thể hỗ trợ các bạn trẻ trên hành trình từ hâm mộ thần tượng đến hoàn thiện bản thân.

 
1. NGƯỜI TRẺ RẤT CẦN CÓ THẦN TƯỢNG ĐÚNG CÁCH

 
Đầu tiên, chúng ta cần nhận thức rõ rằng: việc có thần tượng để ngưỡng mộ và học hỏi theo có tương quan tích cực với việc hình thành những khái niệm và nhận thức rõ ràng về bản thân trong độ tuổi vị thành niên, theo những nghiên cứu Tâm lý học Phát triển. Bên cạnh đó, một trong những nhu cầu quan trọng cho sự phát triển lành mạnh và trọn vẹn về tâm lý của tuổi teen là việc có nhiều mối quan hệ với bạn bè đồng lứa, và được tương tác tích cực trong nhiều cộng đồng đồng lứa như vậy. Nhìn ở góc độ đó, văn hoá thần tượng khuyến khích sự hình thành các cộng đồng những người có chung thần tượng, tạo thêm cơ hội cho người trẻ phát triển kỹ năng xã hội, đa dạng hoá các mối quan hệ, và tăng cường sự tự tin.&nbsp;

 
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc thần tượng thái quá, đến mức gần như “tôn thờ” thần tượng lại ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng hình thành khái niệm về bản thân trọn vẹn, cũng như những giá trị độc lập của một người trưởng thành. Vì vậy, vấn đề cần đặt ra không phải là “người trẻ có nên có thần tượng hay không”, mà nên là “người trẻ nên thần tượng thế nào cho đúng cách”.

 
2. BỐN CẤP ĐỘ THẦN TƯỢNG

 
Tôi đưa ra một mô hình tạm gọi là “Bốn cấp độ thần tượng” để các bạn trẻ có thể tự soi xét kỹ hơn về cách mình đang theo đuổi thần tượng. Bốn cấp độ này dựa trên yếu tố cốt lõi khiến bạn thần tượng một ai đó, bao gồm: (1) Sở hữu, (2) Thành tựu, (3) Năng lực, và (4) Giá trị.

&nbsp;

<ul>
	<li>Cấp độ đầu tiên là thần tượng ai đó vì những gì người đó sở hữu, từ các yếu tố vật chất dễ thấy như: tài sản, xe cộ, quần áo, phụ kiện… cho đến những yếu tố xã hội như: sự nổi tiếng, địa vị, quyền thế v.v… Thần tượng vì những điều sở hữu bên ngoài là điều khá dễ dàng, nhất là với những bạn trẻ ưa thích sự hào nhoáng. Tuy nhiên, đây cũng là cách thần tượng ít đem lại ích lợi nhất cho bản thân bạn. Thậm chí, bạn dễ có nguy cơ phung phí nếu cố gắng mua sắm cho giống thần tượng của mình, khiến bản thân gặp nhiều khó khăn và đau khổ về lâu dài.</li>
</ul>

&nbsp;

<ul>
	<li>Cấp độ thứ hai là thần tượng thành tựu của ai đó, ví dụ những giải thưởng họ đạt được, hay rộng hơn là những đỉnh cao trong sự nghiệp hay sự tôn vinh của cộng đồng. Đây là hình thức thần tượng tích cực hơn so với thần tượng sở hữu, vì nó có thể tạo ra động lực cho bạn cố gắng đạt đến thành tích giống như thần tượng của mình. Tuy nhiên, cách thần tượng này cũng có thể khiến bạn nản lòng, tuyệt vọng khi thấy đích đến quá xa tầm với. Cần nhớ rằng những người bạn thần tượng đạt đến đỉnh cao qua một quá trình nỗ lực lâu dài, với những trả giá to lớn nhưng hiếm khi được công chúng biết đến.</li>
</ul>

&nbsp;

<ul>
	<li>Cấp độ thứ ba là thần tượng về năng lực, tài năng. Cách này tích cực hơn cấp độ hai, vì bạn sẽ hướng tới mục tiêu rèn luyện được khả năng tương tự như thần tượng của mình, thay vì đuổi theo những thành tích cao xa của họ. Cách theo đuổi thần tượng này tạo cho bạn động lực để nỗ lực và cố gắng hoàn thiện bản thân, cũng như khuyến khích bạn tìm hiểu kỹ hơn cách thần tượng đã rèn luyện hiệu quả trong quá khứ, những bài học kinh nghiệm của họ. Trong thể thao, chúng ta đã từng chứng kiến những cô, cậu bé theo đuổi thần tượng theo cách này đã có lúc vượt qua được thần tượng của họ trong bộ môn đó, như trường hợp của tay bơi trẻ Joseph Schooling đánh bại thần tượng của mình là huyền thoại Michael Phelps tại Olympic 2016.</li>
</ul>

&nbsp;

<ul>
	<li>Còn cấp độ cao nhất, tích cực nhất trong việc thần tượng, đó là thần tượng về giá trị và lẽ sống. Ở cấp độ này, người bạn thần tượng có thể là những vĩ nhân, cũng có thể là những con người rất bình dị xung quanh bạn. Miễn là ở họ, bạn có thể nhìn thấy sự hiện thực hóa những giá trị quan trọng mà bản thân bạn mong muốn mình có được, ví dụ như: lòng nhân ái, sự tự do, tính sáng tạo, sự kiên cường v.v… Theo tôi, đây là cấp độ thần tượng có giá trị lớn nhất đến sự phát triển bản thân và việc sống trọn vẹn, hạnh phúc của bạn. Con người sẽ phát triển ở mức độ cao nhất nếu được sống đúng với những giá trị mình xem trọng - hay còn gọi là tìm được lẽ sống của đời mình. Tuy vậy, hành trình tìm kiếm đó không hề dễ dàng, và việc cảm thấy được “cộng hưởng” với một số lẽ sống của những người mình thần tượng là một khởi đầu thuận lợi cho hành trình ý nghĩa này. Cần lưu ý rằng không nhất thiết giá trị và lẽ sống của bạn sẽ giống y như thần tượng của mình, hãy xem đó là những hệ quy chiếu để tự mình khám phá và định hướng hệ giá trị riêng cho mình.</li>
</ul>

&nbsp;

Như vậy, ta có thể thấy rằng, để đạt đến những cấp độ thần tượng cao hơn, các bạn trẻ cần mở rộng phạm vi những nhân vật mình có thể thần tượng: không chỉ gói gọn trong những ngôi sao đang nổi tiếng trong các lĩnh vực dễ thấy như nghệ thuật, thể thao, giải trí…, thần tượng có thể bao gồm những nhân vật đã và đang có cống hiến cho xã hội trong các lĩnh vực khác như: kinh doanh, khoa học, chính trị, tôn giáo, giáo dục…; đặc biệt nhất, vì sao thần tượng lại không thể là những con người thú vị và gần gũi nhất xung quanh bạn: ba mẹ, thầy cô?

 
3. BA CÁCH HỌC TỪ THẦN TƯỢNG

 
Một phương diện khác cần lưu tâm là cách các bạn học hỏi từ thần tượng của mình. Có ba hình thức chính là: bắt chước, theo bước, và học hỏi có chiến lược.

<ul>
	<li>Bắt chước là hình thức dễ nhất nhưng cũng kém hiệu quả nhất, khi các bạn sao chép vẻ bề ngoài, quần áo, phong cách, những lời nói hay cách cư xử hàng ngày của thần tượng mà không tiếp cận được giá trị nội tại.</li>
	<li>Theo bước thì tốt hơn trong việc rèn luyện kỹ năng: bạn biết được từng bước phát triển năng lực, cách rèn luyện trong quá khứ của thần tượng mình ra sao, và bạn áp dụng những phương pháp tương tự để phát triển chính mình.&nbsp;</li>
	<li>Học hỏi có chiến lược sẽ là cách hiệu quả nhất. Đó là khi bạn quan sát, nghiên cứu, phân tích, so sánh và chọn lựa những điểm nào của thần tượng phù hợp cho sự phát triển của mình, còn điểm nào mình nên lọc bỏ. Việc có cho mình nhiều thần tượng khác nhau để đối chứng và bổ sung, cũng như đón nhận những quan điểm, giá trị khác biệt hay thậm chí phản biện lại thần tượng của mình một cách công tâm và khách quan cũng rất quan trọng. Có như vậy, bạn mới thực sự tận dụng việc thần tượng để phát huy tối đa tiềm năng độc đáo của mình, chứ không phải biến mình thành một bản sao của ai đó.</li>
</ul>

 
4. CẦN HỖ TRỢ NGƯỜI TRẺ NHƯ THẾ NÀO?

Hành trình phát triển bản thân của người trẻ luôn cần sự hỗ trợ của những người đi trước, của cộng đồng. Để các bạn đạt được những cấp độ thần tượng cao hơn, cũng như có thể học hỏi có chiến lược từ thần tượng, tôi mong rằng những người có nhiều cống hiến tích cực cho xã hội ở những lĩnh vực ít nổi tiếng hãy chia sẻ nhiều hơn về những giá trị sống của mình, cũng như quá trình mình rèn luyện, học hỏi để đạt đến thành công. Hãy cho người trẻ có cơ hội được tiếp xúc, giao lưu với mình nhiều hơn, nhìn thấy rõ những cống hiến mình mang lại cho xã hội, và công nhận tiềm năng, khuyến khích tinh thần tương tự ở những người trẻ. Như vậy cũng là một cống hiến lớn cho tương lai của chúng ta và các thế hệ sau. 
 
&nbsp;

Vấn đề cần đặt ra không phải là “người trẻ có nên có thần tượng hay không”, mà nên là “người trẻ nên thần tượng thế nào cho đúng cách”.

Tuổi trẻ và Thần tượng

Không một giây phút nào trong cuộc sống mà chúng ta không học. Có lẽ từ ngày mới chớm tế bào thần kinh đầu tiên trong bụng mẹ đến khi cho đi hơi thở cuối cùng, chúng ta đã không ngừng học tập và trao dồi, bằng nhiều phương tiện khác nhau. Chúng ta học những cử động đầu tiên, học những cảm giác của giác quan, học cách bày tỏ, học cách suy nghĩ, học cách lắng nghe và thấu hiểu, học cách sẻ chia, học cách giận dữ và thứ tha, học cách tham lam và biết đủ để cho đi, học cách đố kỵ và thấu cảm bao dung, học cách tạo giá trị, học cách gây ảnh hưởng, học để biết tận hưởng niềm vui cuộc sống và biết vui vì chính niềm vui của người khác… Tự bao giờ học chỉ là để thi và để kiếm tiền? Và học giỏi tức là thi được điểm cao và kiếm được nhiều tiền?

Chúng ta xem câu chuyện kinh tế sản xuất và tiêu thụ là một sự thật hiển nhiên của mục đích sống, còn những niềm vui nhỏ nhoi hằng ngày là phương tiện để giúp chúng ta có thêm năng lượng để theo đuổi mục đích đó. Vì lẽ đó chúng ta chọn học để tham gia đường đua sản xuất và tiêu thụ - một đường đua không có đích đến vì “Thế giới có đủ cho nhu cầu của mọi người nhưng không đủ cho lòng tham của tất cả”&nbsp;(The world has enough for everyone's need, but not enough for everyone's greed)&nbsp;- câu nói nổi tiếng của Thầy Mahatma Gandhi trong triết lý của ông về đời sống bền vững. Và để củng cố sức lực cho đường đua đó, chúng ta lại chọn học để cố gắng cân bằng cuộc sống, để trấn an tinh thần, để giải tỏa căng thẳng, để trị liệu tâm lý. Vậy câu chuyện kinh tế được con người bắt đầu kể cho nhau nghe như thế nào mà có sức mạnh thống trị siêu nhiên thế nhỉ?

<img alt="Fiat Money: Definition, How It Works, Pros &amp; Cons" src="https://i.insider.com/61969ba3a2e68800198aeade?width=1136&amp;format=jpeg" style="height: 450px; width: 600px;" />

Nguồn ảnh: Business Insider

Không thể không nhắc tới vai trò lớn lao của các cuộc Cách mạng Công nghiệp bắt nguồn từ những phát minh đột phá gây ảnh hưởng toàn diện lên đời sống con người từ hơn 200 năm trước: Động cơ hơi nước, Điện, Máy vi tính và gần đây nhất là Trí tuệ Nhân tạo. Các phương tiện mới xuất hiện nhằm giải phóng sức lao động cơ bắp của chúng ta, từ cơ tay chân đến cả “cơ não”, và làm đường đua trở nên kịch tính hơn, thú vị hơn và cũng phân hoá hơn. Như một hệ quả tất yếu, chúng ta sản xuất được nhiều hơn với tốc độ nhanh hơn và chi phí rẻ hơn, vì vậy chúng ta tha hồ mà tiêu thụ và với cùng một nhu cầu tiêu thụ thì phân hạng nào cũng có - một chiếc áo để che thân có thể có giá từ 10 nghìn đồng đến vài tỷ đồng. Chúng ta ra sức đua để leo hạng. Và nó lặng lẽ trở thành mục đích của tồn tại. Với mục đích đó, nhu cầu học hướng hẳn ra bên ngoài để gia tăng hiểu biết chi tiết về khách thể và điều này cũng lặng lẽ trở thành giá trị sống: một vị luật sư ở văn phòng luật danh tiếng thì có giá trị hơn một chú sửa xe ở góc ngã tư vì anh ta có nhiều hiểu biết khách thể hơn và giá trị tài sản ròng (net worth) cao hơn. Tôi chợt nhớ đến một câu chuyện về cuộc trò chuyện của một doanh nhân và người đánh cá ở Brazil:

<q>Có một doanh nhân nọ đang ngồi bên bờ biển ở một ngôi làng nhỏ ở Brazil.</q>

<q>Khi đang ngồi, anh nhìn thấy một ngư dân bản địa đang chèo một chiếc thuyền nhỏ vào bờ đã bắt được khá nhiều cá lớn.</q>

<q>Vị doanh nhân này rất ấn tượng và hỏi người đánh cá: "Anh mất bao lâu để câu được nhiều cá như vậy?"</q>

<q>Người đánh cá trả lời: “Ồ, chỉ một lúc thôi.”</q>

<q>"Vậy tại sao bạn không ở lại biển lâu hơn và đánh bắt nhiều hơn?" Doanh nhân đã rất ngạc nhiên.</q>

<q>“Số tiền này đủ nuôi cả gia đình tôi,” ngư dân nói.</q>

<q>Sau đó, doanh nhân hỏi: "Vậy, bạn làm gì trong thời gian còn lại trong ngày?"</q>

<q>Người đánh cá trả lời: “À, tôi thường dậy sớm vào buổi sáng, ra khơi và bắt một vài con cá, sau đó trở về chơi với lũ trẻ của tôi. Buổi trưa, tôi nghỉ trưa với vợ, và tối đến, tôi cùng bạn bè trong làng uống rượu - chúng tôi chơi đàn, ca hát và nhảy múa suốt đêm.”</q>

<q>Vị doanh nhân thấy thế bèn đưa ra một gợi ý cho người đánh cá.</q>

<q>“Tôi là tiến sĩ quản lý kinh doanh. Tôi có thể giúp ông trở thành một người thành công hơn. Từ bây giờ, ông nên dành nhiều thời gian hơn trên biển và cố gắng đánh bắt càng nhiều cá càng tốt. Khi tiết kiệm đủ tiền, ông có thể mua một chiếc thuyền lớn hơn, thuê thêm vài người và bắt được nhiều cá hơn. Ông sẽ sớm có đủ khả năng để mua thêm thuyền, thành lập công ty, nhà máy sản xuất thực phẩm đóng hộp và phát triển mạng lưới phân phối của riêng mình. Đến lúc đó, ông sẽ rời khỏi ngôi làng này và đến Sao Paulo, nơi ông có thể thành lập Tổng hành dinh để quản lý các chi nhánh khác của mình.”</q>

<q>Người đánh cá tò mò: "Và sau đó?"</q>

<q>Doanh nhân cười sảng khoái, "Sau đó, ông có thể sống như một vị vua trong chính cơ ngơi của mình, và khi thời điểm thích hợp, ông có thể niêm yết cổ phiếu và thả nổi cổ phiếu của mình trên Sàn giao dịch chứng khoán, và ông sẽ giàu có."</q>

<q>Người đánh cá tiếp tục tò mò, "Và sau đó?"</q>

<q>Doanh nhân nói: “Sau đó, ông cuối cùng cũng có thể nghỉ hưu, ông có thể chuyển đến một ngôi nhà bên làng chài, thức dậy sớm vào buổi sáng, bắt một vài con cá, sau đó trở về nhà chơi với lũ trẻ, đánh một giấc trưa ngon lành với vợ của ông, và khi tối đến, ông có thể cùng bạn bè đi uống rượu, chơi ghi-ta, ca hát và nhảy múa suốt đêm!”</q>

<q>Người đánh cá bối rối, "Đó không phải là những gì tôi đang làm bây giờ sao?"</q>

<hr />
Tôi kể lại câu chuyện này không phải để phán xét giới doanh nhân hay tư bản. Ngược lại, tôi trân trọng họ và tin tưởng vào triết lý “tri thức sống là tri thức tạo ra đồng tiền&nbsp;hợp lý, nếu không tạo ra tiền thì tri thức chỉ là tri thức chết” của người Do Thái trong kinh Talmud của họ. Lý do chính làm tôi nhớ đến câu chuyện này là khi suy tư về tính “hợp lý” của mỗi người trong mục đích và sự lựa chọn phương tiện sống cho mình. Tìm tính hợp lý này ở đâu?

Chúng ta mải mê tìm kiếm nó trong tiến trình khám phá và chinh phục những khách thể, đi tới tận cùng khả năng chúng ta có về tư duy lý trí, tính toán, khoa học. Để rồi quay lại vào bên trong chủ thể với những câu hỏi trừu tượng về đời sống tinh thần, cảm nhận, tâm linh. Mượn triết học Trung Hoa cổ để diễn giải cho hiện tượng này thì có thể ví von “cực dương thì sinh âm, và cực âm thì sinh dương”. Dù chọn đi sâu vào khách thể hay chủ thể thì đều không tìm được câu trả lời cho vị trí của sự “hợp lý”, mà nó nằm ở điểm giữa cân bằng động của hai hiện tượng này. Không tồn tại một câu trả lời xác định cho cả đời sống mà chỉ có câu trả lời cho mỗi thời điểm cụ thể, và cứ thế nó sống động trong suốt đời sống. Vì vậy mà&nbsp;không một giây phút nào trong cuộc sống mà chúng ta không học.&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Nền giáo dục hiện tại của chúng ta đã rất xuất sắc trong việc giúp chúng ta gia tăng hiểu biết về khách thể và tự tin tương tác với đa dạng khách thể mà chúng ta có để đo đếm. Còn hiểu biết về chủ thể - về chính chúng ta, và về những điều không thể đo đếm được như cảm xúc, ước mơ của người khác, thì sao?

<img alt="Pin on g" src="https://i.pinimg.com/originals/dc/f9/b2/dcf9b2b4f097259fa90164a5ffa42be4.png" style="height: 341px; width: 300px;" />

Thầy Hà Vĩnh Thọ đã rất hào phóng chia sẻ kinh nghiệm quý báu và trí tuệ sâu sắc của mình về chủ đề này trong quyển sách “Hạnh phúc là con đường”, xuất bản năm 2022 tại Việt Nam, mà tôi may mắn được một người Thầy khác của mình tặng. Quyển sách nói về Tổng Hạnh Phúc Quốc Gia, tầm nhìn và cách thực thi của Bhutan, của Thầy về việc xây dựng hạnh phúc, an sinh cho cộng đồng. Trong sách Thầy có nhắc rất nhiều về “Kỹ năng Hạnh phúc” mà tôi xin phép gọi bằng “Kỹ năng Cảm xúc - Xã hội”. Hiểu biết về chủ đề <a href="https://izi.community/blogs/hoc-tap-cam-xuc-xa-hoi-sel-la-gi-va-tai-sao-quan-trong">học tập Cảm xúc - Xã hội (Social Emotional Learning)</a> của chúng ta chỉ mới được thành hình và thực hành khoảng 30 năm bởi tổ chức CASEL (Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning, 1994), và gần nhất cách đây 3 năm là khung chương trình Cảm xúc - Xã hội - Đạo đức (Social Emotional Ethical Learning) từ Đại học Emory với sự hỗ trợ sâu của ngài Đạt Lai Lạt Ma trong “hy vọng và mong muốn một ngày nào đó, giáo dục chính thức sẽ chú ý đến cái mà ngài gọi là “giáo dục trái tim””.

“Kỹ năng hạnh phúc”, “Giáo dục trái tim”, “Học tập Cảm xúc - Xã hội” hay bất kỳ tên gọi nào khác thì những nhà giáo dục vĩ đại trong thời đại này đều đang muốn truyền tải thông điệp đến chúng ta rằng:&nbsp;Đã đến lúc chúng ta cần học về chủ thể - về chính chúng ta, và về những điều không thể đo đếm được như cảm xúc, ước mơ của người khác.

<img alt="10 emotional intelligence tips from the masters | The Enterprisers Project" src="https://enterprisersproject.com/sites/default/files/styles/google_discover/public/images/cio_emotional_intelligence_image.png?itok=KHFJhfCB" />Nguồn ảnh: The Enterprisers Project

Hãy thử hình dung chúng ta sẽ cảm thấy như thế nào nếu như có thể hiểu rõ nguồn cơn của những cảm xúc, mong muốn, khát vọng và hành động của mình và hiểu được những khả năng tác động của nó lên người khác và ngược lại? Có lẽ tất cả những người thành công đều sở hữu khả năng này, hoặc dùng để thao túng hoặc dùng để ảnh hưởng. Thực tế chứng minh <a href="https://izi.community/blogs/tri-tue-cam-xuc-xa-hoi-eq-sq-la-gi-va-phat-trien-ra-sao">“mức độ đóng góp của EQ chiếm 90% trong sự thành công của một nhân viên xuất sắc so với đồng nghiệp có IQ tương đương”</a>; các bài báo cáo gần đây của McKinsey và Diễn Đàn Kinh Tế Thế Giới cũng nhấn mạnh vai trò trọng yếu của nhóm “kỹ năng Cảm xúc - Xã hội” cho Tương lai nghề nghiệp. Nhưng chúng ta đã không được dạy cách học và dùng khả năng này như thế nào để tiệm cận được điểm “hợp lý” trong sự cân bằng động của bản thân mình để “cách thành công” trở thành một lựa chọn thay vì một tiêu chí đánh giá.

Mở rộng thế giới quan theo chiều kích của Cảm xúc - Xã hội sẽ giúp nhận diện và phát triển được hết năng lực của mỗi cá nhân, thông qua đó giúp chúng ta làm chủ cuộc đời mình, tìm được ý nghĩa của đời sống mình và một cách tự nhiên tự biết tạo dựng giá trị cho cộng đồng xã hội bằng nhiều phương tiện khác nhau. Dấn thân vào sự nghiệp Giáo dục, tại&nbsp;<a data-entity-type="MINI_COMPANY" href="https://www.linkedin.com/company/izi-our-mind/">iZi</a><a href="http://izi.community">.community</a>, chúng tôi chọn nối dài sứ mệnh của các nhà giáo dục tâm huyết bằng cách chọn theo đuổi chủ đề “Kỹ năng Cảm xúc - Xã hội” thông qua những cải tiến về định dạng truyền tải trò chơi hoá trên nền tảng công nghệ để tiếp cận được đến nhiều cộng đồng hơn. Chúng tôi mong ước rằng những kỹ năng thực tế xuất phát từ hiểu biết sâu sắc về chính mình, về người khác, về các mối tương quan trong đời sống mình sẽ giúp mọi người biết ra những quyết định vì niềm vui cuộc sống và biết vui vì chính niềm vui của người khác.

<img alt="Help One Another With Big Sunday's 'Summer List' – NBC Los Angeles" src="https://media.nbclosangeles.com/2019/09/GettyImages-1188864563Yevhenii-Dubinko.jpg?quality=85&amp;strip=all" style="height: 281px; width: 500px;" />

Nguồn ảnh: NBC

“Học để mở mang hiểu biết, Học để tạo dựng giá trị, Học để tự hoàn thiện mình, Học để chung sống” (Learning to know, Learning to do, Learning to be, Learning to live together) - UNESCO

<a href="https://www.linkedin.com/feed/hashtag/socialemotionallearning">#socialemotionallearning</a>&nbsp;<a href="https://www.linkedin.com/feed/hashtag/socialemotionalskill">#socialemotionalskill</a>&nbsp;<a href="https://www.linkedin.com/feed/hashtag/learnonizi">#learnonizi</a>

Tự bao giờ học chỉ là để thi và để kiếm tiền? Và học giỏi tức là thi được điểm cao và kiếm được nhiều tiền?

Học để làm gì?

Những quan điểm về tầm quan trọng của năng lực cảm xúc - xã hội đối với các nhà giáo và bằng cách đưa vào thực tiễn giảng dạy, các thầy cô có thể tạo ra môi trường lớp học ấm áp và an toàn.

Tại sao giáo viên cần kỹ năng cảm xúc - xã hội?

Thúc đẩy sự phát triển năng lực cảm xúc - xã hội cho tất cả học sinh học đòi hỏi giáo viên:

<ul>
	<li>Giảng dạy và trở thành tấm gương cho các kỹ năng xã hội và cảm xúc</li>
	<li>Tạo cơ hội cho học sinh thực hành và trau dồi những kỹ năng đó</li>
	<li>Đồng thời trao cho học sinh cơ hội áp dụng những kỹ năng này trong các tình huống khác nhau.</li>
</ul>

Xem thêm: <a href="https://izi.community/blogs/hoc-tap-cam-xuc-xa-hoi-sel-la-gi-va-tai-sao-quan-trong">Học tập Cảm xúc - Xã hội (SEL) là gì và tại sao lại quan trọng</a>?

Một trong những cách tiếp cận SEL phổ biến nhất liên quan đến việc đào tạo giáo viên để cung cấp các bài học trực tiếp dạy các kỹ năng xã hội và cảm xúc, sau đó tìm cơ hội để học sinh củng cố việc sử dụng chúng trong suốt một ngày học tập tại trường. Một cách tiếp cận ngoại khóa khác là đưa hướng dẫn SEL vào các bộ môn khác&nbsp;như nghệ thuật, ngôn ngữ tiếng Anh, nghiên cứu xã hội hoặc toán (Jones &amp; Bouffard, 2012; Merrell &amp; Gueldner, 2010; Yoder, 2013; Zins &amp; cộng sự, 2004). Có một số chương trình SEL dựa trên nghiên cứu nhằm nâng cao năng lực và hành vi của học sinh theo những cách phát triển phù hợp từ mẫu giáo đến trung học (CASEL, 2013, 2015).

Giáo viên cũng có thể nuôi dưỡng kỹ năng cảm xúc - xã hội của học sinh một cách tự nhiên thông qua các tương tác trong giảng dạy và lấy học sinh làm trung tâm trong suốt ngày học. Tương tác giữa người lớn và học sinh hỗ trợ SEL khi chúng dẫn tạo ra mối quan hệ tích cực giữa học sinh và giáo viên, cho phép giáo viên mô hình hóa các năng lực cảm xúc - xã hội cho học sinh và thúc đẩy sự tham gia của chúng (Williford &amp; Sanger Wolcott, 2015). Việc thực hành cảm xúc - xã hội của giáo viên cung cấp cho học sinh sự hỗ trợ về mặt cảm xúc và tạo cơ hội để học sinh có tiếng nói, quyền tự chủ và trải nghiệm làm chủ, thông qua đó thúc đẩy sự tham gia của học sinh vào quá trình giáo dục.

<h2>TRƯỜNG HỌC CÓ THỂ HỖ TRỢ GIÁO DỤC CẢM XÚC - XÃ HỘI NHƯ THẾ NÀO?</h2>

Ở cấp trường học, các chiến lược giáo dục cảm xúc - xã hội thường ở dạng chính sách, chương trình, hoạt động, hoặc cấu trúc liên quan đến môi trường học tập và các dịch vụ hỗ trợ học sinh (Meyers &amp; cộng sự, trên báo chí). Môi trường và văn hóa trường học an toàn và tích cực ảnh hưởng tích cực đến kết quả học tập, hành vi và sức khỏe tinh thần của học sinh (Thapa, Cohen, Guffey, &amp; Higgins-D'Alessandro, 2013). Các nhà lãnh đạo nhà trường đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các hoạt động và chính sách toàn trường nhằm thúc đẩy môi trường học đường tích cực, chẳng hạn như thành lập một nhóm để xây dựng văn hóa trong nhà trường; quy định làm gương cho trẻ về năng lực xã hội và cảm xúc; và phát triển các tiêu chuẩn, giá trị và kỳ vọng rõ ràng đối với học sinh và nhân viên.

Các chính sách kỷ luật công bằng và hợp lý cũng như các biện pháp phòng ngừa bắt nạt được chứng minh có hiệu quả hơn các phương pháp hành vi thuần túy dựa trên phần thưởng hoặc hình phạt (Bear &amp; cộng sự, 2015). Lãnh đạo nhà trường có thể tổ chức các hoạt động xây dựng mối quan hệ tích cực và ý thức cộng đồng giữa các học sinh thông qua các cuộc họp buổi sáng được lên lịch thường xuyên hoặc tư vấn nhằm tạo cơ hội cho học sinh kết nối với nhau.

Một thành phần quan trọng của SEL toàn trường liên quan đến việc tích hợp vào các hệ thống hỗ trợ nhiều tầng. Các dịch vụ được cung cấp cho học sinh bởi các chuyên gia như cố vấn, nhân viên xã hội và chuyên viên tâm lý học phải phù hợp với những nỗ lực chung trong lớp học và tòa nhà. Thông thường thông qua làm việc theo nhóm nhỏ, các chuyên gia có thể hỗ trợ học sinh củng cố và bổ sung hướng dẫn trên lớp cho những học sinh cần can thiệp sớm hoặc điều trị tâm lý chuyên sâu hơn.

<h2>XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG</h2>

Sự hợp tác của gia đình và cộng đồng có thể tăng cường tác động của các phương pháp tiếp cận tại trường học và mở rộng việc học tập cảm xúc - xã hội tới nhà và những môi trường khác của trẻ. Các thành viên và tổ chức cộng đồng có thể hỗ trợ các nỗ lực của lớp học và trường học, đặc biệt là bằng cách cung cấp cho học sinh các cơ hội bổ sung để trau dồi và áp dụng các kỹ năng cảm xúc - xã hội khác nhau (Catalano &amp; cộng sự, 2004).

Các hoạt động sau giờ học cũng tạo cơ hội cho học sinh kết nối với những người lớn có khả năng hỗ trợ trẻ và nhiều bạn bè đồng trang lứa (Gullotta, 2015). Nơi đây là một không gian tuyệt vời để giúp trẻ phát triển và áp dụng các kỹ năng và tài năng cá nhân mới. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chương trình sau giờ học tập trung vào phát triển năng lực cảm xúc - xã hội có thể nâng cao đáng kể năng lực tự thức, sự kết nối với trường học, hành vi xã hội tích cực, điểm số ở trường và thành tích trong các kỳ thi của học sinh, đồng thời giảm các hành vi sai trái (Durlak &amp; cộng sự, 2010).

Học tập cảm xúc - xã hội cũng có thể được thúc đẩy trong nhiều môi trường khác ngoài trường học. Quá trình học tập này bắt đầu từ thời thơ ấu, vì vậy môi trường gia đình và chăm sóc trẻ nhỏ rất quan trọng (Bierman &amp; Motamedi, 2015). Môi trường giáo dục đại học cũng có khả năng thúc đẩy SEL (Conley, 2015).

Những lợi ích của một chương trình giáo dục cảm xúc - xã hội có lẽ đã quá rõ ràng, thông qua những nghiên cứu từ các trường đại học, tổ chức phi chính phủ, viện nghiên cứu và các tổ chức độc lập khác với uy tín hàng đầu thế giới. Câu hỏi lớn nhất mà các bậc phụ huynh, các nhà giáo dục, các thầy cô có lẽ đang trăn trở đó là: triển khai SEL như thế nào và nên bắt đầu từ đâu?

Để tìm hiểu thêm về giáo dục cảm xúc - xã hội và thiết kế chương trình phù hợp cho các con hoặc học sinh của bạn, hãy <a href="http://izi.community">liên hệ ngay với iZi - giải pháp số tiên phong về giáo dục cảm xúc - xã hội</a>!

Nguồn:&nbsp;<a href="https://www.edutopia.org/blog/why-sel-essential-for-students-weissberg-durlak-domitrovich-gullotta" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Edutopia</a>.

Ghi chú:

Bear, G.G., Whitcomb, S.A., Elias, M.J., &amp; Blank, J.C. (2015). "SEL and Schoolwide Positive Behavioral Interventions and Supports." In J.A. Durlak, C.E.

Domitrovich, R.P. Weissberg, &amp; T.P. Gullotta (Eds.), Handbook of Social and Emotional Learning. New York: Guilford Press.

Bierman, K.L. &amp; Motamedi, M. (2015). "SEL Programs for Preschool Children". In J.A. Durlak, C.E. Domitrovich, R.P. Weissberg, &amp; T.P. Gullotta (Eds.), Handbook of Social and Emotional Learning. New York: Guilford Press.

Catalano, R.F., Berglund, M.L., Ryan, J.A., Lonczak, H.S., &amp; Hawkins, J.D. (2004). "Positive youth development in the United States: Research findings on evaluations of positive youth development programs." The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 591(1), pp.98-124. Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning. (2013). 2013 CASEL Guide: Effective social and emotional learning programs - Preschool and elementary school edition. Chicago, IL: Author.

Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning. (2015). 2015 CASEL Guide: Effective social and emotional learning programs - Middle and high school edition. Chicago, IL: Author.

Conley, C.S. (2015). "SEL in Higher Education." In J.A. Durlak, C.E. Domitrovich, R.P. Weissberg, &amp; T.P. Gullotta (Eds.), Handbook of Social and Emotional Learning. New York: Guilford Press.

Durlak, J.A., Weissberg, R.P., Dymnicki, A.B., Taylor, R.D., &amp; Schellinger, K.B. (2011). "The impact of enhancing students' social and emotional learning: A meta-analysis of school-based universal interventions." Child Development, 82, pp.405-432.

Durlak, J.A., Weissberg, R.P., &amp; Pachan, M. (2010). "A meta-analysis of after-school programs that seek to promote personal and social skills in children and adolescents." American Journal of Community Psychology, 45, pp.294-309.

Farrington, C.A., Roderick, M., Allensworth, E., Nagaoka, J., Keyes, T.S., Johnson, D.W., &amp; Beechum, N.O. (2012). Teaching Adolescents to Become Learners: The Role of Noncognitive Factors in Shaping School Performance: A Critical Literature Review. Consortium on Chicago School Research.

Gullotta, T.P. (2015). "After-School Programming and SEL." In J.A. Durlak, C.E. Domitrovich, R.P. Weissberg, &amp; T.P. Gullotta (Eds.), Handbook of Social and Emotional Learning. New York: Guilford Press.

Hawkins, J.D., Kosterman, R., Catalano, R.F., Hill, K.G., &amp; Abbott, R.D. (2008). "Effects of social development intervention in childhood 15 years later." Archives of Pediatrics &amp; Adolescent Medicine, 162(12), pp.1133-1141.

Jones, D.E., Greenberg, M., &amp; Crowley, M. (2015). "Early social-emotional functioning and public health: The relationship between kindergarten social competence and future wellness." American Journal of Public Health, 105(11), pp.2283-2290.

Jones, S.M. &amp; Bouffard, S.M. (2012). "Social and emotional learning in schools: From programs to strategies." Social Policy Report, 26(4), pp.1-33.

Merrell, K.W. &amp; Gueldner, B.A. (2010). Social and emotional learning in the classroom: Promoting mental health and academic success. New York: Guilford Press. Meyers, D., Gil, L., Cross, R., Keister, S., Domitrovich, C.E., &amp; Weissberg, R.P. (in press). CASEL guide for schoolwide social and emotional learning. Chicago: Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning.

Sklad, M., Diekstra, R., Ritter, M.D., Ben, J., &amp; Gravesteijn, C. (2012). "Effectiveness of school-based universal social, emotional, and behavioral programs: Do they enhance students' development in the area of skill, behavior, and adjustment?" Psychology in the Schools, 49(9), pp.892-909.

Thapa, A., Cohen, J., Gulley, S., &amp; Higgins-D'Alessandro, A. (2013). "A review of school climate research." Review of Educational Research, 83(3), pp.357-385.

Williford, A.P. &amp; Wolcott, C.S. (2015). "SEL and Student-Teacher Relationships." In J.A. Durlak, C.E. Domitrovich, R.P. Weissberg, &amp; T.P. Gullotta (Eds.), Handbook of Social and Emotional Learning. New York: Guilford Press.

Yoder, N. (2013). Teaching the whole child: Instructional practices that support social and emotional learning in three teacher evaluation frameworks. Washington, DC: American Institutes for Research Center on Great Teachers and Leaders.

Zins, J.E., Weissberg, R.P., Wang, M.C., &amp; Walberg, H.J. (Eds.). (2004). Building academic success on social and emotional learning: What does the research say? New York: Teachers College Press.

Một trong những cách tiếp cận SEL phổ biến nhất liên quan đến việc đào tạo giáo viên để cung cấp các bài học trực tiếp dạy các kỹ năng xã hội và cảm xúc.

Ứng dụng Học tập Cảm xúc - Xã hội tại lớp học như thế nào?

Lược dịch từ&nbsp;<a href="https://medium.com/social-emotional-learning/in-school-systems-around-the-world-theres-growing-appreciation-of-the-importance-of-social-and-fc797d8aa84" rel="noopener noreferrer" target="_blank">bài viết</a>&nbsp;của Justina Schlund, Giám đốc Nội dung và Nghiên cứu Thực địa tại CASEL.

<blockquote>
<address>“Trong các hệ thống trường học trên khắp thế giới, ngày càng có nhiều người đánh giá cao tầm quan trọng của việc học tập cảm xúc và xã hội (SEL). Nhưng hãy hỏi một vài người về định nghĩa chính xác của SEL và bạn có thể sẽ nghe thấy một số phản hồi khác nhau, đôi lúc thậm chí không hoàn toàn thống nhất."</address>
</blockquote>

Một trong những&nbsp;<a href="https://izi.community/blogs/hoc-tap-cam-xuc-xa-hoi-sel-la-gi-va-tai-sao-quan-trong" rel="noopener noreferrer" target="_blank">định nghĩa được trích dẫn nhiều nhất</a>&nbsp;là định nghĩa của tổ chức phi lợi nhuận nơi tôi đang làm việc, Tổ chức Cộng tác cho Học thuật, Xã hội và Cảm xúc (CASEL). Về cốt lõi, SEL là quá trình mà qua đó tất cả thanh niên và người lớn tiếp thu và áp dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ để phát triển căn tính lành mạnh, quản lý cảm xúc và đạt được các mục tiêu cá nhân và tập thể, cảm nhận và thể hiện sự đồng cảm với người khác, thiết lập và duy trì sự hỗ trợ các mối quan hệ, và đưa ra các quyết định đầy quan tâm và có trách nhiệm.

Trong trường học, học tập cảm xúc - xã hội có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng thường tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ tích cực giữa học sinh và người lớn, xây dựng các kỹ năng xã hội và cảm xúc, đồng thời tạo cơ hội cho học sinh thực hành phản xạ và hợp tác đội nhóm trong các môn học khác. SEL cũng cung cấp cho các trường những cách để phối hợp chặt chẽ hơn với gia đình, phụ huynh và các đối tác cộng đồng để xây dựng những bộ mục tiêu ưu tiên chung và phối hợp thực hành trong những bối cảnh khác nhau nơi học sinh sinh sống và học tập.

Dưới đây là 05 sự thật giúp cộng đồng của bạn hiểu rõ hơn về giáo dục cảm xúc - xã hội:

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-1.png" />SEL dành cho tất cả mọi người

<ul>
	<li>SEL dành cho tất cả mọi người. Học tập và rèn luyện khả năng tự nhận thức, quản lý bản thân, nhận thức xã hội, kỹ năng quan hệ và ra quyết định có trách nhiệm sẽ tạo nền tảng cho bất kỳ mục tiêu nào mà bạn mong muốn đạt được — cho dù mục tiêu đó liên quan đến trường học, nghề nghiệp, gia đình hay đời sống công dân. Đó là lý do tại sao SEL lại quan trọng đối với tất cả người học bất kể trình độ học vấn, chuyên môn, nhóm năng lực, thiên hướng hành vi hay đời sống gia đình của họ. Trên thực tế, SEL không chỉ dành riêng cho học sinh nhỏ tuổi. Phương pháp này cũng là một công cụ hữu hiệu giúp người lớn kiểm tra cảm xúc và suy nghĩ của chính họ, quản lý căng thẳng, làm việc nhóm hiệu quả hơn với đồng nghiệp, nhận định các quan điểm khác nhau và đưa ra các lựa chọn chuẩn xác.</li>
</ul>

Kết luận chính:&nbsp;Thực hiện một cách tiếp cận có hệ thống đối với SEL, tích cực thuyết phục toàn bộ học sinh và người lớn tham gia học tập và thực hành các năng lực cảm xúc - xã hội.

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-2.png" />SEL được xây dựng trên cơ sở khoa học não bộ

<ul>
	<li>SEL được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học. Nhiều nghiên cứu trên toàn thế giới cho thấy tác động của giáo dục cảm xúc - xã hội lên một loạt các kết quả bổ trợ cho thành công và hạnh phúc của học sinh. Tập trung vào những gì chúng ta học và cách chúng ta học, SEL được đúc rút từ khoa học về não bộ và triển khai thực tế để làm nổi bật cách tốt nhất để thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của mỗi con người. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng ta suy nghĩ và học hỏi tốt nhất khi có các mối quan hệ hỗ trợ, cảm thấy an toàn và thân thuộc, đồng thời có cơ hội phát triển và thực hành các kỹ năng xã hội, cảm xúc và nhận thức của mình trong nhiều bối cảnh khác nhau.</li>
</ul>

Kết luận chính: Đảm bảo việc triển khai SEL đúng với khoa học bằng cách sử dụng các chương trình dựa trên bằng chứng và các quy trình cải tiến liên tục.

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-3.gif" />SEL nâng cao kết quả học tập của học sinh

<ul>
	<li>SEL thúc đẩy việc học tập. Một kết quả quan trọng của SEL là nó làm tăng kết quả học tập của học sinh. Giáo dục cảm xúc - xã hội xây dựng các kỹ năng giúp nâng cao thành tích học tập trong các môn học chính đồng thời tạo ra các mối quan hệ và môi trường thuận lợi nhất cho việc học tập. Trên thực tế,&nbsp;<a href="https://www.casel.org/wp-content/uploads/2016/01/the-missing-piece.pdf" rel="noopener noreferrer" target="_blank">93% giáo viên</a>&nbsp;muốn tập trung nhiều hơn vào SEL trong trường học vì họ biết rằng điều này giúp cải thiện thành tích học tập, hành vi trong lớp và thái độ của học sinh đối với trường học.</li>
</ul>

Kết luận chính: Tìm kiếm các dấu hiệu nhận biết SEL trong lớp học và trường học, bao gồm môi trường lớp học hỗ trợ, tích hợp vào chương trình chính khóa, và giảng dạy SEL trực tiếp.

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-4.png" />SEL nâng cao sức mạnh xã hội và tình cảm của học sinh

<ul>
	<li>SEL phát triển những điểm mạnh của học sinh. Giáo dục cảm xúc - xã hội mang đến cho học sinh cơ hội tìm hiểu, đánh giá cao và xây dựng dựa trên tài năng, sở thích, quan điểm và kinh nghiệm độc đáo của các em. Mặc dù SEL giúp giảm bớt các hành vi nguy hiểm và cải thiện sức khỏe tâm thần, nhưng nó không nhằm mục đích “kiểm soát” hành vi của trẻ em hoặc chẩn đoán các vấn đề tâm lý. Thay vào đó, SEL nhằm nâng cao nhiều điểm mạnh về mặt xã hội và cảm xúc mà tất cả học sinh vốn đã nội tại sở hữu.</li>
</ul>

Kết luận chính: Áp dụng các thực hành và đánh giá SEL dựa trên điểm mạnh của học sinh, đảm bảo các chính sách kỷ luật của trường học được xây dựng trên nền tảng SEL và sử dụng SEL để nâng cao tiếng nói của học sinh.

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-5.png" />SEL xoay quanh sự phối hợp giữa học sinh, nhà giáo dục, gia đình và cộng đồng

<ul>
	<li>SEL có phạm vi rộng khắp các trường học, gia đình và cộng đồng. Giáo dục cảm xúc - xã hội xoanh quanh sự phối hợp giữa học sinh, nhà trường, gia đình và cộng đồng để tạo ra trải nghiệm học tập và môi trường thúc đẩy tốt nhất sự phát triển về mặt xã hội, tình cảm và học tập. Thay vì chỉ là công việc của giáo viên hoặc phụ huynh, sự phối hợp này đảm bảo học sinh có cơ hội nhất quán để học và thực hành học tập cảm xúc - xã hội ở tất cả những nơi các em sống và học tập. Điều này cũng có nghĩa là SEL không phải là một mô hình phù hợp với tất cả, nhưng quan hệ đối tác giữa nhà trường-gia đình-cộng đồng sẽ xác định tầm nhìn, mục tiêu và kế hoạch chung cho SEL trong cộng đồng của họ.</li>
</ul>

Kết luận chính: Hợp tác với học sinh, gia đình và các đối tác cộng đồng để phát triển các kế hoạch SEL và liên tục cải thiện việc thực hiện.

Bằng cách thống nhất một định nghĩa rõ ràng và nhất quán về SEL, chúng ta có thể tập hợp các liên minh gồm học sinh, trường học, gia đình và cộng đồng để nhấn mạnh lý do tại sao công việc này lại quan trọng đến vậy. Cùng nhau, chúng ta có thể tạo ra các cơ hội và môi trường học tập mà tất cả học sinh xứng đáng được hưởng.”

Để tìm hiểu thêm về giáo dục cảm xúc - xã hội và thiết kế chương trình phù hợp cho các con hoặc học sinh của bạn, hãy liên hệ ngay với <a href="https://izi.community/">iZi - giải pháp số tiên phong về giáo dục cảm xúc - xã hội</a>!

VỀ TÁC GIẢ BÀI VIẾT:

<img loading="lazy" src="https://info.izi.community/photo/05-6.jpeg" style="height: 200px; width: 200px;" />

Là Giám đốc cấp cao về nội dung và nghiên cứu thực địa tại Tổ chức Cộng tác cho Học thuật, Xã hội và Cảm xúc (CASEL), Justina Schlund giám sát chiến lược nội dung của các ấn phẩm và nền tảng CASEL trong sự hợp tác chặt chẽ với các nhóm nghiên cứu, thực hành và chính sách. Kinh nghiệm trước đây của cô bao gồm giảng dạy, lãnh đạo trường học và học khu, báo chí giáo dục và đào tạo giáo viên ở Hoa Kỳ và vùng nông thôn Trung Quốc.

Học tập Cảm xúc - Xã hội (SEL) là quá trình tiếp thu và áp dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ để phát triển căn tính lành mạnh, quản lý cảm xúc và đạt được mục tiêu, cảm nhận và thể hiện sự đồng cảm

Học tập Cảm xúc - Xã hội thực sự có ý nghĩa gì?

Học tập cảm xúc - xã hội (Social-Emotional Learning - SEL) đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết trong thế giới ngày nay.

Học tập cảm xúc - xã hội là quá trình mà mọi người, cả trẻ em và người lớn, phát triển kiến thức, năng lực tự thức và hạnh phúc cá nhân để xây dựng các năng lực cảm xúc giúp họ phát triển cả trong học tập và cuộc sống.

Tương tự như vậy, các hoạt động học tập về cảm xúc - xã hội cung cấp cho trẻ những công cụ cần thiết để đối phó với các tình huống khó khăn, đương đầu với môi trường mới, hình thành tư duy phát triển, tạo mối quan hệ tích cực với bạn bè đồng trang lứa và hơn thế nữa.

<h2>Học tập cảm xúc - xã hội là gì?</h2>

Học tập cảm xúc - xã hội giúp học sinh xây dựng các kỹ năng xã hội, hình thành các mối quan hệ lành mạnh và quản lý cảm xúc của mình.

CASEL - tổ chức nghiên cứu hàng đầu thế giới về Học tập Cảm xúc - Xã hội - đưa ra một định nghĩa toàn diện về SEL như sau:

<blockquote>
<address>“Học tập Cảm xúc - Xã hội là quá trình mà qua đó tất cả trẻ em, thanh thiếu niên và người trưởng thành tiếp thu và áp dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ để phát triển căn tính lành mạnh, quản lý cảm xúc và đạt được các mục tiêu cá nhân và tập thể, cảm thấy và bộc lộ được sự đồng cảm với người khác, thiết lập và duy trì các mối quan hệ tích cực, đồng thời đưa ra các quyết định đầy quan tâm và có trách nhiệm.”</address>
</blockquote>

Đối với nhiều trẻ nhỏ, trường học là nơi hình thành nhiều nhất các mối quan hệ có ý nghĩa và là một trong những nơi đầu tiên các em tạo dựng các mối quan hệ xã hội bên ngoài gia đình ruột thịt của mình. Xây dựng những kỹ năng cảm xúc - xã hội từ khi còn trẻ là vô cùng quan trọng để thành công trong học tập và cuộc sống tương lai.

Vậy thì sao? Bạn có thể cho rằng trẻ em tự học được những kỹ năng này như cha mẹ chúng ngày xưa đã từng — chúng không cần được dạy ở trường.

Bạn có thể sẽ phải ngạc nhiên đó.

Học tập cảm xúc xã hội cần được xây dựng thành một chương trình giáo dục bài bản để có thể tạo ra tác động ở mức cao nhất.

Các&nbsp;<a href="http://www.pbiscaltac.org/resources/early%20childhood/Symposium/2018/Plays%20Nice%20With%20Others%20Social%20Emotional%20Learning%20and%20Academic%20Success.pdf" rel="noopener noreferrer" target="_blank">nhà nghiên cứu</a>&nbsp;đồng ý rằng những sinh viên có kỹ năng cảm xúc - xã hội phát triển vượt bậc sẽ cải thiện đáng kể kết quả học tập và xã hội:

“Trẻ nhỏ có năng lực SEL năng nổ và tham gia nhiều hoạt động hơn trong lớp học, được các bạn cùng lớp và giáo viên ghi nhận nhiều hơn, đồng thời được giáo viên hướng dẫn và phản hồi tích cực hơn. Nếu không có năng lực SEL, trẻ nhỏ có nhiều khả năng không thích trường học và thực hiện kém các nhiệm vụ học tập và sau đó bị lưu ban, bỏ học và tiếp tục có các hành vi chống đối xã hội.”

Vậy chính xác thì việc học tập cảm xúc - xã hội bao gồm những gì? CASEL liệt kê&nbsp;05 năng lực học tập cảm xúc xã hội cốt lõi:

<img alt="05 năng lực học tập cảm xúc xã hội cốt lõi" loading="lazy" src="https://izi.community/circle.png" />

<ul>
	<li>Tự thức&nbsp;(self-awareness)&nbsp;— Nhận biết cảm xúc và suy nghĩ của bản thân, hiểu cách chúng ảnh hưởng đến hành vi và đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của chính mình.</li>
	<li>Tự quản lý (self-management) — Điều chỉnh suy nghĩ, cảm xúc và hành vi. Đặt mục tiêu, kiểm soát xung động và quản lý căng thẳng.</li>
	<li>Nhận thức xã hội&nbsp;(social awareness) — Thấu hiểu quan điểm của người khác, thể hiện sự đồng cảm với các nhóm người khác nhau và tìm kiếm sự hỗ trợ thông qua các mối quan hệ gia đình, trường học và cộng đồng.</li>
	<li>Kỹ năng quan hệ&nbsp;(relationship skills) — Giao tiếp, hợp tác, chống lại áp lực tiêu cực và đề nghị giúp đỡ. Xây dựng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh.</li>
	<li>Ra quyết định có trách nhiệm (Responsible decision-making) — Đưa ra những lựa chọn có đạo đức và tôn trọng về hành vi cá nhân và các mối quan hệ, đồng thời đánh giá hậu quả của các quyết định.</li>
</ul>

<h2>Tại sao học tập cảm xúc - xã hội lại quan trọng?</h2>

Học tập cảm xúc - xã hội trang bị cho học sinh những kỹ năng mà các em sẽ sử dụng thành thạo sau khi rời ghế nhà trường và là một phần thiết yếu trong cách các bạn trẻ học tập trong một xã hội đang thay đổi nhanh chóng.

Ngoài ra, SEL tác động đến kết quả học tập của học sinh thuộc mọi thành phần trong xã hội!

<ul>
	<li>
	Một&nbsp;<a href="https://srcd.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-8624.2010.01564.x" rel="noopener noreferrer" target="_blank">phân tích tổng hợp</a>&nbsp;năm 2011 về hiệu quả của học tập cảm xúc - xã hội cho thấy những học sinh được trải nghiệm chương trình SEL chất lượng cao có điểm thành tích trung bình cao hơn 11% so với những học sinh không có cơ hội đó.
	</li>
	<li>
	Đối với mỗi USD mà các trường đầu tư vào giáo dục cảm xúc - xã hội, họ sẽ nhận được&nbsp;<a href="https://apertureed.com/are-sel-programs-worth-the-time-money-a-look-at-the-return-on-investment/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">lợi nhuận trung bình dài hạn là 11 USD</a>&nbsp;cho trường và cộng đồng xung quanh.
	</li>
	<li>
	Theo&nbsp;<a href="http://weforum.org/agenda/2016/03/21st-century-skills-future-jobs-students/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum)</a>, SEL có khả năng dẫn đến những lợi ích lâu dài như tỷ lệ việc làm và hoàn thành giáo dục cao hơn.
	</li>
</ul>

Các ứng viên tương lai ngày nay bắt buộc phải có khả năng hợp tác, giao tiếp và giải quyết vấn đề – những kỹ năng được phát triển chủ yếu thông qua SEL. Kết hợp với các kỹ năng truyền thống, năng lực cảm xúc - xã hội cao giúp học sinh tìm được chỗ đứng vững chắc trong nền kinh tế số đang phát triển của thế kỷ 21.

<blockquote>
<address>Các kỹ năng cảm xúc - xã hội nên được phát triển càng sớm càng tốt</address>
</blockquote>

Theo&nbsp;<a href="https://www.oecd.org/education/school/UPDATED%20Social%20and%20Emotional%20Skills%20-%20Well-being,%20connectedness%20and%20success.pdf%20(website).pdf" rel="noopener noreferrer" target="_blank">một nghiên cứu được bảo trợ bởi OECD</a>, dạy trẻ mẫu giáo các kỹ năng xã hội và cảm xúc cơ bản “[có thể]&nbsp;mang lại lợi ích học tập lâu dài đối với khả năng đọc hiểu và sử dụng từ vựng của học sinh, kể cả ở các trường ở vùng nghèo khó, cho thấy rằng SEL có thể hỗ trợ thu hẹp khoảng cách về kết quả học tập giữa các vùng với điều kiện kinh tế khác biệt.”

Nhìn chung, học sinh có kỹ năng cảm xúc - xã hội tốt:

<ul>
	<li>Tham gia học tập nhiều hơn</li>
	<li>Ít có khả năng bỏ học</li>
	<li>Ít có khả năng có vấn đề về hành vi</li>
	<li>Tự tin hơn và có lòng tự trọng cao hơn</li>
</ul>

Những lợi ích của một chương trình giáo dục cảm xúc - xã hội có lẽ đã quá rõ ràng, thông qua những nghiên cứu từ các trường đại học, tổ chức phi chính phủ, viện nghiên cứu và các tổ chức độc lập khác với uy tín hàng đầu thế giới. Câu hỏi lớn nhất mà các bậc phụ huynh, các nhà giáo dục, các thầy cô có lẽ đang trăn trở đó là: triển khai SEL như thế nào và nên bắt đầu từ đâu?

Để tìm hiểu thêm về giáo dục cảm xúc - xã hội và thiết kế chương trình phù hợp cho các con hoặc học sinh của bạn, hãy <a href="https://izi.community/">liên hệ ngay</a> với iZi - giải pháp số tiên phong về giáo dục cảm xúc - xã hội!

Nguồn:&nbsp;<a href="https://www.prodigygame.com/main-en/blog/social-emotional-learning-activities/#all" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Prodigy Game</a>

Học tập Cảm xúc - Xã hội (SEL) là quá trình mà mọi người phát triển kiến thức, năng lực tự thức và hạnh phúc cá nhân để xây dựng các năng lực cảm xúc giúp họ phát triển cả trong học tập và cuộc sống.